Ντοπαμίνη και ζάχαρη
Αν έχετε προσπαθήσει να κόψετε την ζάχαρη ξέρετε πόσο δύσκολο εγχείρημα είναι. Και αυτό δεν έχει σχέση με την θέληση μας, το πόσο αποφασισμένοι είμαστε ή όχι. Και αυτό γιατί δυστυχώς η ζάχαρη όπως θα δούμε δεν διαφέρει και πολύ ένα ναρκωτικό και το πως επηρεάζει τον εγκέφαλο μας μέσω διάφορων ορμονών.
Τα αγαπημένα μας γλυκά
Όλα τα γλυκά έχουν ένα κοινό! Σωστά την ζάχαρη!
Και μας κάνουν να νιώθουμε ευχαρίστηση γιατί είναι γλυκά, όμως η λήψη της ζάχαρης μας κάνει όλο και πιο πολύ κακό, γιατί επηρεάζει το μυαλό μας όπως τα ναρκωτικά (στο κέντρο ανταμοιβής του εγκεφάλου). Οι γλυκές τροφές, μαζί με τις αλμυρές και τις λιπαρές τροφές, μπορούν να προκαλέσουν στον μυαλό μας επιδράσεις όμοιες με εκείνες του εθισμού, και τότε χάνουμε τον έλεγχο και πέρνουμε κιλά και δυστυχώς όχι μόνο.
Στους πρωτόγονους ανθρώπους, αυτό τους βοηθούσε να επιλέγουν τροφές που είχαν πολλές θερμίδες, οι οποίες βοηθούσαν την επιβίωσή τους όταν η τροφή ήταν ελάχιστη. Τώρα όμως, το ίδιο πράγμα μας κάνει άρρωστους. Τροφές όπως ζάχαρη ενεργοποιούν περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με την απόκριση ανταμοιβής και προκαλούν πιο έντονα αισθήματα πείνας σε σύγκριση με τις υγιείνες τροφές που έχουν χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη.
Σιγά-σιγά, απαιτούνται όλο και μεγαλύτερες ποσότητες ζάχαρης για να φτάσουμε στο ίδιο επίπεδο ανταμοιβής και καταλήγουμε να τρώμε πιο πολύ ζάχαρη και λιγότερο θρεπτικά φαγητά.
Τα καλά νέα, είναι πως αν σταματήσουμε να τρώμε ζάχαρη το σώμα μας μπορεί να επανέλθει και να γίνει θεραπευτεί. Αλλά θέλει προσοχή! Όσο μεγαλώνουμε, είναι πιο δύσκολο να διορθώσουμε αυτά που η ζάχαρη έχει χαλάσει και γι’αυτό καλο θα ήταν να μη τρώμε γλυκά.
Η ανταμοιβή στην ζάχαρη
Οι τροφές με υψηλό γλυκαιμικό δείκτη ενεργοποιούν περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με την απόκριση ανταμοιβής και προκαλούν πιο έντονα αισθήματα πείνας σε σύγκριση με τις τροφές με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη. Οι τροφές που προκαλούν μια μεγαλύτερη αύξηση της γλυκόζης στο αίμα δίνουν μεγαλύτερη ώθηση για εθισμό στον εγκέφαλο. Όπως μπορείτε να δείτε από το γράφημα οι γλυκές τροφές μπορεί να είναι περισσότερο εθιστικές από την κοκαΐνη.
Η ντοπαμίνη
Σε όλες αυτές τις διαδικασίες υπάρχει μια ορμόνη που είναι κεντρική στο πως μας κάνει να νιώθουμε. Η ντοπαμίνη είναι ένας νευροδιαβιβαστής στον εγκέφαλο και ελέγχει διαδικασίες όπως τη διάθεση, συμπεριφορά, μάθηση και μνήμη. Ο εθισμός στα ναρκωτικά και η νόσος του Πάρκινσον είναι μερικά παραδείγματα καταστάσεων που σχετίζονται με διαταραγμένα επίπεδα ντοπαμίνης.
Με τον ίδιο τρόπο που λειτουργεί ένα ναρκωτικό έτσι και η ζάχαρη μπορεί επίσης να διαταράξει τα επίπεδα ντοπαμίνης καθώς ο εγκέφαλος συνηθίζει σε υψηλά επίπεδα ζάχαρης.
Η επίδραση που έχει η ζάχαρη στη ντοπαμίνη, την καθιστά εθιστική και γι’αυτό είναι συχνά τόσο δύσκολο να εξαλειφθεί η ζάχαρη από τη διατροφή.
Όχι μόνο η ζάχαρη είναι επιβλαβής για την υγεία του εγκεφάλου, αλλά είναι επίσης επιβλαβής για τη συνολική υγεία του σώματος. Η ινσουλίνη είναι μια ορμόνη που βοηθά στο μεταβολισμό της ζάχαρης στο σώμα, αλλά αν υπάρχει υπερβολική ζάχαρη στο σώμα τότε μπορεί να εμφανιστεί αντίσταση στην ινσουλίνη. Τελικά, η αντίσταση στην ινσουλίνη μπορεί να οδηγήσει σε διαβήτη τύπου 2. Η υπερβολική κατανάλωση ζάχαρης είναι επιβλαβής για την υγεία του εγκεφάλου και μπορεί να οδηγήσει στη μείωση της μνήμης, εθισμό στη ζάχαρη και μείωση της συνολικής υγείας. Για να διατηρήσετε τον εγκέφαλό σας υγιή, καταναλώστε ζάχαρη με μέτρο και σύμφωνα με τις συνιστώμενες οδηγίες.
Περίληψη
- Η ντοπαμίνη είναι μια ορμόνη που ελέγχει το κέντρο ανταμειβής του εγκεφάλου.
- Η ζάχαρη μπορεί να ενεργήσει εθιστικά αφού χρειαζόμαστε όλο και μεγαλύτερες ποσότητες για να παράγει η ντοπαμίνη το ίδιο αποτέλεσμα!
Η ζάχαρη έχει επιπτώσεις
Αν ένα πράγμα πρέπει να κόψουμε από την διατροφή μας αυτό πρέπει να είναι η ζάχαρη σε όλες τις μορφές της και από όλα τα προιόντα που μπορούμε να την βρούμε. Και δυστυχώς αυτό είναι σχεδόν παντού.
Μνήμη
Η υπερβολική ζάχαρη είναι βλαβερή σε όλο το σώμα. Ακόμη και μια μόνο ένδειξη αυξημένης γλυκόζης στο κυκλοφορικό σύστημα μπορεί να είναι βλαβερή για τον εγκέφαλο, έχοντας ως αποτέλεσμα πιο αργή πνευματική λειτουργία και μείωση της μνήμης και της συγκέντρωσης.
H υψηλή κατανάλωση ζάχαρης προκαλεί φλεγμονή στον εγκέφαλο, οδηγώντας έτσι σε περιορισμό της μνήμης.
Κατάθλιψη
Η ικανότητα για διαχείριση του συναισθήματος συνδυάζεται με τα επίπεδα γλυκόζης. Είναι πλέον γεγονός ότι οι άνθρωποι με διαβήτη τύπου 2 ανάφερουν αυξημένα αισθήματα λύπης και άγχους και κατάθλιψης.
Πνευματική ικανότητα
Τα αυξημένα επίπεδα ζάχαρης (έστω και για μικρό χρονικό διάστημα) στο αίμα προκαλούν βλάβες στα αιμοφόρα αγγεία. Η βλάβη στα αιμοφόρα αγγεία είναι η κυριότερη αιτία των αγγειακών επιπλοκών, οδηγώντας έτσι σε άλλα προβλήματα, όπως βλάβη στα αιμοφόρα αγγεία στον εγκέφαλο και στα μάτια. Αυτό σε βάθος χρόνου, οδηγεί σε ελλείμματα στη μάθηση, τη μνήμη, την κινητική ταχύτητα και σε άλλες πνευματικές λειτουργίες.
Επιπρόσθετες έρευνες δείχνουν ότι μια διατροφή υψηλή σε πρόσθετα σάκχαρα μειώνει την παραγωγή του νευροτροφικού παράγοντα (BDNF) που προέρχεται από τον εγκέφαλο, μια χημική ουσία του εγκεφάλου απαραίτητη για τον σχηματισμό νέας μνήμης και για την μάθηση και αυτό τελικά μπορεί να οδηγήσει στην νόσο Alzheimer.
Τι μπορούμε να κάνουμε
- Ξεκινάμε κόβοντας όλα τα επεξεργασμένα φαγητά και αναψυκτικά. Αν αρχίσετε να βλέπετε τις ταμπέλες θα εκπλαγείτε πόσα προιόντα έχουν κάποιο είδος ζάχαρης. Εδώ είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι την ίδια επίδραση έχουν και τα προιόντα με υποκατάστατα ζάχαρης (zero)
- Ακολουθούμε με υγιής κετογονική διατροφή με όλοκληρες τροφές.
- Καταναλώνουμε φρέσκα φρούτα που μπορεί να μας προσφέρουν όση γλυκύτητα αναζητούμε, με το πλεονέκτημα ότι η γλυκόζη που λαμβάνουμε έρχετε με φυτικές ίνες, αντιοξειδωτικά, και βιταμίνες. Τα φρούτα αν και έχουν φρουκτόζη σε μικρές ποσότητες (<8γρ.) δεν λειτουργούν με τον ίδιο τρόπο στο σώμα μας.
- Καλό είναι να κάνουμε ένα ολοκληρωμένο αιμοτολογικό έλεγχο για την αντοχή μας ζάχαρη μιας και αυτό θα μας καθοδηγήσει αν πρέπει να κόψουμε γενικά τους υδατάνθρακες.
Συνοπτικά
- Η χρήση της ζάχαρης μας κάνει πιο επιρρεπείς σε αυτή, και ακόμα και αν δεν το αναγνωρίζουμε να είμαστε εθισμένοι σε αυτή. Για αυτό καλό είναι να την αποεύγουμε εντελώς. Εξάλλου δεν μας προσφέρει τίποτα διατροφικά και μόνο κακό μας κάνει!
- Αναρωτήσου αν αξίζει η ζάχαρη τον κίνδυνο που βάζει την υγεία μας!
