Λεπτός εξωτερικά, χοντρός εσωτερικά!
Πάρα πολλοί από εμάς επικεντρώνονται πολύ στο σωματικό βάρος. Είναι κατανοητό φυσικά, δεδομένου ότι πιστεύουμε πάντα ότι ο καθρέφτης είναι μια αντανάκλαση του ποιοί είμαστε. Και σίγουρα, το σωματικό βάρος είναι ένας καλός δείκτης υγείας, καθώς το υπερβολικό βάρος και η παχυσαρκία συνδέονται με πολλά ανεπιθύματα αποτελέσματα.
Ωστόσο, το να έχει το σώμα μας κάποιο λίπος δεν είναι απαραίτητα κακό πράγμα! Ακόμα κι αν είστε σε εξαιρετική φόρμα, δεν είναι μόνο φυσιολογικό να έχετε κάποιο επίπεδο λίπους στο σώμα σας αλλά είναι και απόλυτα υγιές. Αυτό συμβαίνει επειδή οι θερμίδες που τρώμε τελικά γίνονται ενέργεια, η οποία μετατρέπεται σε λίπος. Ωστόσο, όπως και πολλά άλλα στη ζωή, όλα τα λίπη δεν είναι ίδια και όμοια.
Γνωρίζετε ότι υπάρχουν δύο τύποι λίπους; Υπάρχει το υποδόριο λίπος, το οποίο είναι λίπος που κάθεται ακριβώς κάτω από το δέρμα σας. Και μετά υπάρχει το σπλαχνικό λίπος, που βρίσκεται στην κοιλιά και γύρω από τα εσωτερικά όργανα. Θα μπορούσε κάλλιστα να συμβαίνει, ακόμα και σε λεπτούς ανθρώπους, να υπάρχει σπλαχνικό λίπος. Δείτε τι μπορούμε να κάνουμε γι’ αυτό.
Τι είναι σπλαχνικό λίπος;
Το σπλαχνικό λίπος (ή αλλιώς εκτοπικό), είναι ο τύπος του λίπους που βρίσκεται σε κύτταρα τα οποία δεν πρέπει να έχουν λίπος. Αυτό το λίπος βρίσκετε στην κοιλιά. Τα όργανα που περιβάλλει αυτό το σπλαχνικό λίπος περιλαμβάνουν το ήπαρ, τα έντερα και το πάγκρεας. Από την άλλη, κάθε λίπος που βρίσκεται στα χέρια ή τα πόδια σας είναι υποδόριο λίπος.
Ενώ η ύπαρξη πολύ λίπους, ανεξαρτήτως είδους, είναι κακό για σας, υπάρχει ένας λόγος που πρέπει να γνωρίζετε για το σπλαχνικό λίπος σας.
- Είναι επειδή μπορεί να προκαλέσει δυσανεξία στη γλυκόζη και να σας θέσει σε υψηλότερο κίνδυνο για διαβήτη τύπου 2 και καρδιακών παθήσεων που και τα δύο είναι μεταβολικά σύνδρομα.
- Μπορεί επίσης να αποσυντονίσει τη λεπτίνη, την ορμόνη κορεσμού, και να σας κάνει να τρώτε περισσότερο.
Σύνοψη
- Το σπλαχνικό λίπος αποθηκεύεται στα όργανά μας και ένα σημάδι μεταβολικού συνδρόμου.
- Το μεταβολικό σύνδρομο είναι η μη κατάλληλη αποθήκευση ενέργειας σε λάθος μορφή σε κύτταρα που δεν πρέπει να το αποθηκεύουν.
Σπλαχνικό λίπος και ινσουλίνη
Τα επόμενα σημεία είναι πολύ σημαντικά!
Το λίπος είναι στην πραγματικότητα η περίσσεια ενέργεια που έχουμε, και έχει σχεδιαστεί να αποθηκεύεται ώστε να τη χρησιμοποιούμε σε μεταγενέστερο χρόνο. Έτσι, το σώμα πρέπει να αποθηκεύει λίπος κυρίως στον πισινό μας (το υποδόριο λίπος) ενώ στους μυς και το ήπαρ αποθηκεύει μια περιορισμένη ποσότητα γλυκογόνου (ζάχαρη). Αυτό είναι το σωστό και αυτό που πρέπει να γίνεται! Το λίπος δεν πρέπει όμως να αποθηκεύεται οπουδήποτε αλλού και σε μέρη όπου δεν ανήκει. Αυτή είναι η αρχή του μεταβολικού συνδρόμου.
Αυτό επηρεάζει τους ανθρώπους κανονικού βάρους. Περίπου το 40% των ανθρώπων με φυσιολογικό βάρος έχουν μεταβολικό σύνδρομο, πράγμα που σημαίνει ότι έχουν σπλαχνικό λίπος αλλά και υψηλά επίπεδα ινσουλίνης. Εξ ου και ο όρος λεπτός έξω, χοντρός μέσα (TOFI – Thin Outside Fat Inside).
Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά μόρια που σχετίζονται με το σπλαχνικό λίπος ονομάζεται πρωτεΐνη δέσμευσης ρετινόλης 4 (RBP4), μια αδιποκίνη, ένα μόριο σηματοδότησης που εκκρίνεται από λιπώδη ιστό. Αν και αυτό το μόριο εκκρίνεται κυρίως από το ήπαρ, εκκρίνεται επίσης από λιποκύτταρα και σχετίζεται με φλεγμονή και αντίσταση στην ινσουλίνη, η οποία με τη σειρά της μπορεί να προκαλέσει αυξημένα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα, καθώς η γλυκόζη θα παγιδευτεί στο αίμα εάν δεν είναι σε θέση να εισέλθει στα κύτταρα.
Σύνοψη
- Όσο περισσότερο το σπλαχνικό λίπος τόσο υψηλότερος κίνδυνος ανάπτυξης αντίστασης στην ινσουλίνη. Εάν έχετε πολύ κοιλιακό λίπος – ειδικά σπλαχνικό λίπος – έχετε υψηλότερο κίνδυνο να πάρετε διαβήτη τύπου 2 επειδή η ινσουλίνη δεν λειτουργεί τόσο καλά σε αυτή την περιοχή του σώματός σας.
- Σπλαχνικό λίπος υπάρχει και σε λεπτούς ανθρώπους.
Συνέπειες και συμπτώματα
Πώς δημιουργείται το σπλαχνικό λίπος;
Τι δημιουργεί το σπλαχνικό λίπος; οι αιτίες είναι πολλές!
- Μερικοί άνθρωποι τείνουν να αποθηκεύουν λίπος γύρω από την κοιλιά τους και όχι στους γοφούς λόγω των γονιδίων τους.
Κάθε άτομο έχει διαφορετικά επίπεδα στην ποσότητα του υποδόριου λίπος που μπορεί να αποθηκεύσει. Όταν το σώμα δεν μπορεί να αποθηκεύσει άλλο καλοήθες λίπος (στους γοφούς και τον πισινό μας) τότε το λίπος θα διαχυθεί στα όργανά μας.
- Η κατανάλωση αλκοόλ οδηγεί επίσης σε περισσότερο λίπος στην κοιλιά, ενώ μια διατροφή πλούσια σε επεξεργασμένο και πρόχειρο φαγητό, χαμηλή σε διατροφική αξία σίγουρα θα σας οδηγήσει εκεί.
- Στις γυναίκες, η αύξηση της ηλικίας αλλάζει επίσης και το μέρος όπου το σώμα αποθηκεύει το λίπος. Ειδικά μετά την εμμηνόπαυση, η μυϊκή μάζα των γυναικών μειώνεται και το λίπος τους αυξάνεται. Καθώς οι γυναίκες γερνούν, είναι πιο πιθανό να αναπτύξουν περισσότερο σπλαχνικό λίπος στην κοιλιά, ακόμη και αν δεν παίρνουν βάρος.
Αντίσταση στην ινσουλίνη, πάλι!
Τα υψηλά επίπεδα γλυκόζης μετατρέπονται σε αυτό που είναι γνωστό ως προηγμένα τελικά προϊόντα γλυκοζυλίωσης ή AGEs. Αυτά είναι το αποτέλεσμα των πρωτεϊνών ή των λιπιδίων που γίνονται γλυκαιμικά ή συνδέονται με τη γλυκόζη που παγιδεύεται στο αίμα. Μερικά από αυτά τα AGEs, όπως τα μεμονωμένα αμινοξέα (τα δομικά στοιχεία των πρωτεϊνών) που συνδέονται με τη γλυκόζη, μπορούν να απομακρυνθούν από το σώμα μέσω των ούρων. Ωστόσο, πολλές από τις πιο περίπλοκες AGEs είναι πολύ μεγάλες για να φιλτραριστούν μέσω των νεφρών. Έτσι καταλήγουν να μεταβολίζονται από τα νεφρικά κύτταρα. Αυτή η διαδικασία βλάπτει τα νεφρικά κύτταρα, μειώνοντας την ικανότητα του νεφρού να επεξεργάζει αυτές τις ages, σχηματίζοντας ένα θετικό κύκλο ανάδρασης που μπορεί να οδηγήσει σε μόνιμη βλάβη των οργάνων.
Αυτό είναι μόνο ένα παράδειγμα του πώς τα συνεχόμενα υψηλά επίπεδα γλυκόζης στο αίμα μπορούν να βλάψουν το σώμα σας με την πάροδο του χρόνου. Η αντίσταση στην ινσουλίνη μπορεί να δημιουργήσει χάος σε σχεδόν κάθε όργανο του σώματός σας και επίσης σε πολλές σοβαρές ασθένειες.
Τι μπορούμε να κάνουμε;
Δεν υπάρχει μια λύση που να ταιριάζει σε όλους.
Ωστόσο, όπως πάντα ο τρόπος ζωής είναι το σπουδαιότερο προληπτικό μέτρο που μπορούμε να εφαρμόσουμε.
- Κάντε αξονική τομογραφία για να μετρήσετε το σπλαχνικό λίπος σας, μια εξέταση αίματος για να μετρήσετε το επίπεδο ινσουλίνης σας και να ελέγξετε τα γονίδιά σας. Είναι σημαντικό να ξέρετε πού βρισκόσαστε.
- Ακολουθήστε μια διατροφή με ολόκληρα τρόφιμα. Σταματήστε την κατανάλωση ραφιναρισμένων σακχάρων και τροφίμων. Δεν υπάρχει γκρίζα ζώνη εδώ.
- Μειώστε την ποσότητα αλκοόλ που καταναλώνετε στο ελάχιστο, σταματήστε το κάπνισμα εάν είστε καπνιστής, καθώς αυτά είναι και φλεγμονώδη και μπορούν να επηρεάσουν δυσμενώς τα όργανά σας.
- Αρχίστε να κινείστε! Κάντε κάποιο είδος άσκησης 4 φορές την εβδομάδα και συνεχίστε να κινείστε μέσα στην ημέρα. Αποφύγετε να κάθεστε για πολλές ώρες!
